Είναι πολύς καιρός που μένω σιωπηλός και ακούω. Βλέπω, ακούω και παρατηρώ. Το ξέρω πολύ καλά ότι δεν είναι εποχές για εύκολα συμπεράσματα. Άλλωστε το χάος της υπερπληροφόρησης προκαλεί σύγχυση και το πρωτόγνωρο της κατάστασης δεν προσφέρεται για εύκολες διαπιστώσεις. Όμως μέσα σε αυτή τη σύγχυση αρχίζω σιγά σιγά και βγάζω κάποια άκρη σε αυτό το μπερδεμένο κουβάρι και θέλω να ξεδιπλώσω τις σκέψεις μου και τους συλλογισμούς μου ως μη ειδικός, συλλογισμούς που όμως θεωρώ αυτονόητους και κάνει ένας απλός άνθρωπος με κοινή λογική που έχει το μυαλό του καθαρό.
1. Οι διαστάσεις του κορωνοϊού ως πανδημία
Σύμφωνα με τις στατιστικές, ο κορωνοϊός SARS-COV-2 προκαλεί την ασθένεια του κορωνοϊού (covid 19) μια ίωση που μεταδίδεται πολύ εύκολα και είναι επικίνδυνη και θανατηφόρα για ανθρώπους άνω των 70 ετών που υποφέρουν από σοβαρά υποκείμενα νοσήματα με μέσο όρο ηλικίας, στη χώρα μας, τα 79 έτη. Αυτό με απλά λόγια σημαίνει ότι κινδυνεύουν σοβαρά από τον ιό κυρίως ογδοντάρηδες που ταυτόχρονα έχουν υποκείμενα νοσήματα δηλαδή με σοβαρά πνευμονολογικά και καρδιαγγειακά προβλήματα, που βρίσκονται σε ανοσοκαταστολή κλπ. Οι περιπτώσεις θανάτων σε μικρότερες ηλικίες είναι πολύ σπάνιες και συνδέονται είτε με μη ελεγχόμενες αντιδράσεις στον ιό που ξεπερνούν την απλή λοίμωξη που προκαλεί “βαριά ασθένεια”( οξύ αναπνευστικό σύνδρομο) είτε συνδέονται με το γεγονός ότι οι ασθενείς δεν γνώριζαν σοβαρά υποκείμενα νοσήματα που έπασχαν. Σύμφωνα με τις στατιστικές, η θνητότητα στο γενικό πληθυσμό από τον ιό κυμαίνεται από 0,25% έως 0,65% σε σχέση με το ποσοστό αυτών που έχουν νοσήσει ενώ για ηλικιακές ομάδες νοσούντων από 20 μέχρι 49 έτη είναι 0,002% δηλαδή 2 στους 1000 νοσούντες. Επίσης πολλοί επιστήμονες έχουν παραδεχτεί ότι σε παγκόσμιο επίπεδο αυτός ο αριθμός είναι “φουσκωμένος” γιατί οι άνθρωποι που έχουν καταλήξει ήταν όχι μόνο ασθενείς που κατέληξαν “από covid 19” αλλά και “με covid 19” δηλαδή πέθαναν από άλλη αιτία απλώς καταγράφηκαν στη λίστα επειδή είχαν και κορωνοϊό. Αυτά λένε τα καταγεγραμμένα νούμερα σε παγκόσμιο επίπεδο και ό,τι παρεκκλίνει από αυτό, ό,τι ακούσαμε από ένα φίλο, ό,τι είδαμε υπερμεγεθυμένο σε ένα site είναι εξαίρεση του κανόνα. Δεν θέλω να αμφισβητήσω την σοβαρότητα της ασθένειας και ούτε θεωρώ λίγο την ταλαιπωρία και τη δοκιμασία που μπορεί να περάσει κάποιος αν προσβληθεί από τον ιό. Όμως είναι ένα τεράστιο ζήτημα, αν στην προσπάθεια προστασίας των ανθρώπων από μια ασθένεια θα πρέπει να σταματήσει η οικονομική δραστηριότητα του πλανήτη, κάθε ίχνος κοινωνικής ζωής , η δια ζώσης εκπαίδευση, οι καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και κάθε κοινωνική δράση και επαφή. Όλο αυτό το οριζόντιο πάγωμα των πάντων έχει φέρει βραχυπρόθεσμα και θα φέρει μακροπρόθεσμα τεράστια ανεργία, ανέχεια, ενδοοικογενειακή και κοινωνική βία, αλκοολισμό, κατάθλιψη και άλλες ψυχασθένειες και φυσικά πολλαπλάσιους παράπλευρους θανάτους από καρδιαγγειακά νοσήματα αποτέλεσμα της έλλειψης άσκησης, του άγχους, της στεναχώριας λόγω του εγκλεισμού ή καρκίνους που ξέρουμε ότι συνδέονται με τις ψυχοσωματικές τοξικές καταστάσεις, αποτέλεσμα αυτού του αρνητικού κλίματος που ζούμε καθημερινά.
Ο Κώστας Φαρσαλινός γιατρός και ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών, τονίζει ότι αρκετές επιστημονικές μελέτες δείχνουν ξεκάθαρα ότι αν ζυγίζουμε τους θανάτους από covid με τους θανάτους που προκαλούνται και θα προκληθούν από ό,τι κάνουμε για να “προστατευτούμε” και να “σωθούμε” από τον covid, οι δεύτεροι θα είναι πολλαπλάσιοι και δυστυχώς θα μας βάλουν σε μια κατάσταση καταστροφική και θα προξενήσουν στην κοινωνία βλάβη μη αναστρέψιμη. Είναι σαν να έχει πάρει φωτιά το σπίτι μας και αντί να προσπαθήσουμε να σβήσουμε τη φωτιά πηδάμε από το παράθυρο αυτοκτονώντας γιατί πιστεύουμε ότι η φωτιά θα μας κάψει. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, κάποιοι επιστήμονες κάνουν λόγο για “Ιατρικοποίηση” της υγείας ή για “επιδημιολογικοποίηση” της υγείας και αναρωτιούνται στη συγκεκριμένη φάση, αν η προστασία της δημόσιας υγείας έχει να κάνει με την αποκλειστική εστίαση στην αντιμετώπιση του κορωνοϊού. Η υγεία είναι ένας πολύ-παραγοντικός τομέας που εμπλέκεται με την οικονομική διάσταση της ζωής και με την κοινωνική δράση σε όλα τα επίπεδα .
Το «Δίκτυο Διαλόγου και Έρευνας για τη Δημόσια Υγεία» υπογραμμίζει ότι η δημόσια υγεία αφορά τη σφαιρική και την πολύπλευρη προσέγγιση της υγείας του πληθυσμού, με βάση τον ορισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ.), από το 1948, που καθορίζει ότι υγεία είναι η πλήρης σωματική, ψυχική και κοινωνική ευεξία και όχι απλά η απουσία νόσου. Αυτή η μονομανία αποκλειστικής συγκέντρωσης της προσοχής μας σε μια αρρώστια αγνοώντας άλλες ασθένειες, τα άλλα τεράστια προβλήματα που υπάρχουν στην υφήλιο αγγίζει τα όρια του παραλογισμού και είναι μια καθαρά πολιτική απόφαση που καλύπτεται με τον μανδύα της υγειονομικής προστασίας.
Ήδη, οι μελέτες που έρχονται στο φως από περιοχές με αυστηρά λοκντάουν όπως η Λομβαρδία διαπιστώνουν ότι το 40 % των θανάτων από τον Μάρτη και τον Απρίλη ήταν παράπλευρες απώλειες και όχι από κορωνοϊό.
Σημείο κλειδί για τις αποφάσεις αντιμετώπισης της πανδημίας είναι ποιο αλήθεια είναι το επιδιωκόμενο όφελος, για ποιες κοινωνικές ομάδες και στρώματα και ποιες οι συνεπαγόμενες δυνητικές βλάβες . Η πολιτική των λοκντάουν έχει στόχο μόνο τον ιό και την μετάδοση του και δεν υπολογίζει καθόλου τις ίδιες αρνητικές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις των μέτρων και τις μόνιμες βλάβες στον γενικό πληθυσμό.
Ο Κώστας Φαρσαλινός υπογραμμίζει ότι αυτές οι βλάβες είναι μόνιμες, πράγμα που σημαίνει ότι όταν αρθούν τα λοκντάουν και τελειώσει ο εγκλεισμός όποιοι έχουν, λόγω του εγκλεισμού, κατάθλιψη, ψυχοπάθεια ή έχουν γίνει αλκοολικοί κλπ δεν θα πατήσουμε ένα κουμπί και θα σταματήσουν να πάσχουν αυτομάτως και θα γίνουν αμέσως καλά. Δεν υπάρχει προσωρινότητα σε τέτοιου είδους βλάβες και το μειωμένο προσδόκιμο ζωής ως επακόλουθο του εγκλεισμού είναι μια σκληρή πραγματικότητα που θα την χαρακτηρίζει η φτώχεια και η περιθωριοποίηση κοινωνικών ομάδων και το χαμηλό προσδόκιμο ζωής. Οι λάθος επιλογές και τα τραγικά λάθη θα στιγματίσουν τους ανθρώπους σε μόνιμη βάση και ίσως για πάντα.
2. Ο ρόλος των ΜΜΕ, η δαιμονοποίηση του ιού και η ψυχολογία του φόβου των μαζών
Θεωρητικά, ο ρόλος των ΜΜΕ είναι να προσφέρουν αντικειμενική και πολύπλευρη ενημέρωση. Ειδικότερα σε κρίσιμες καταστάσεις, αυτός ο ρόλος τους είναι ιδιαίτερα κρίσιμος και καθοριστικός. Κάνοντας όμως ένα γρήγορο ζάπινγκ στα κανάλια ή μια περιήγηση στους μεγάλους ειδησεογραφικούς διαδικτυακούς ιστότοπους αυτό που βλέπει ένας καθαρός, κοινός νους είναι ότι δεν ενημερώνουν αλλά προσφέρουν κατευθυνόμενη πληροφόρηση. Οτιδήποτε δεν ταιριάζει με τη «mainstream» γραμμή είτε δεν έχει βήμα και δεν παρουσιάζεται είτε λοιδορείται ως γραφικό, “ψεκασμένο” ή συνωμοσιολογικό. Μια πλειάδα ειδήσεων και επιστημόνων που διαφοροποιούνται από “επίσημο αφήγημα” αγνοούνται και οι θέσεις τους μένουν στα αζήτητα.
Τα ΜΜΕ όχι μόνο δεν προσφέρουν πολύπλευρη ενημέρωση αλλά έχουν συμβάλλει τα μέγιστα στη δαιμονοποίηση του κορωνοϊού. Τίτλοι υπερβολής όπως “βράζει η πόλη από τον κορωνοϊό”, “μαύρη μέρα”, “κόλαση στο κέντρο της Αθήνας” αλλά και ειδήσεις όπως “δεκάχρονος βγήκε νικητής από την εντατική “, “θρήνος για την 16χρονη που πέθανε από κορωνοϊό” ,”σαραντάχρονος, αθλητικός τύπος χωρίς υποκείμενα νοσήματα έχασε τη μάχη” που δεν εστιάζουν στα δεδομένα των στατιστικών αλλά στις ακραίες περιπτώσεις, δεν ενημερώνουν για τον ιό αλλά τον δαιμονοποιούν. Και όταν κάτι δαιμονοποιείται αποκτά εξωπραγματικές διαστάσεις που οδηγούν όχι στη λελογικευμένη συνεπή πρόληψη, προφύλαξη και αυτοπροστασία, αλλά σε παράλογες φοβίες.
Και μιλώντας για τον ανθρώπινο ψυχισμό, δεν υπάρχει μεγαλύτερος φόβος από τον φόβο της απειλής του θανάτου. Σε αυτό τον φόβο είμαστε όλοι ίσοι, όλοι το ίδιο ανίσχυροι. Εδώ είναι το κλειδί σε όλο αυτό που ζούμε. Στο όνομα του φόβου της απειλής της ζωής του καθενός έχει παγώσει η οικονομική και κοινωνική ζωή στον πλανήτη. Ο φόβος του θανάτου είναι ένα παράλογο συναίσθημα που δεν συνδέεται με τη λογική και ξυπνάει το ισχυρό ένστικτο της αυτοσυντήρησης και αυτοπροστασίας και ως ένστικτο είναι πολύ δυνατό και κυρίαρχο σε όλο το ζωικό βασίλειο. Ο συνεχής βομβαρδισμός κακών ειδήσεων που συνδέονται με την παράλογη απειλή του θανάτου σε όλες τις μορφές κοινωνικής ζωής και δράσης έχει ξυπνήσει αυτό το ένστικτο σε ένα μεγάλο κομμάτι της ανθρωπότητας και αυτό έχει ως αποτέλεσμα μέσα στο μυαλό να καρφώνεται απλοϊκά η ιδέα “ο κορωνοϊός σκοτώνει κόσμο”, “covid=κίνδυνος-θάνατος”.
Αυτό οδηγεί σε ανθρωποφοβικές συμπεριφορές ή σε υπερβολές που συνδέονται με τραγελαφικές εικόνες αθλούμενων να τρέχουν στο δρόμο με μάσκα ή μοναχικών οδηγών αυτοκινήτων με μάσκα ή μασκοφόρων οδηγών μηχανής που όμως δεν φορούν κράνος… Αυτή η παρανοϊκή κατάσταση, που είναι για γέλια και για κλάματα, είναι η κορυφή του παγόβουνου που υποδηλώνει τον τρόμο που επικρατεί στο κοινωνικό σύνολο. Ταυτόχρονα, έχει ως αποτέλεσμα την αποδοχή σχεδόν ασυζητητί σκληρών μέτρων εγκλεισμού, αυστηρής αστυνόμευσης, παράλογων προστίμων και ισχυρών μέτρων καταστολής αφού τα ΜΜΕ συνεχώς προβάλλουν την ιδέα ότι την ευθύνη την έχουν οι πολίτες που λειτουργούν ανώριμα και δεν τηρούν τα μέτρα ενώ το κράτος κάνει ό,τι μπορεί για να προστατέψει τη δημόσια υγεία.
Γιατί το κάνουν αυτό τα ΜΜΕ; Πέρα τη γνωστή διαπλοκή ΜΜΕ και κυβερνήσεων μέσα την χρηματοδότηση καμπάνιας ενημέρωσης αλλά και πέρα από κάθε σκοτεινό συνωμοσιολογικό σενάριο, που είναι πολύ δύσκολο να αποδειχθεί, θεωρώ ότι ο κύριος λόγος είναι ότι οι κακές ειδήσεις «πουλάνε» και ειδικά όταν σχετίζονται με ζητήματα επιβίωσης και σχετίζονται με το ένστικτο της αυτοσυντήρησης δημιουργούν μια αναμονή και έντονη προσμονή για ενημέρωση. Άρα αυτό σημαίνει αυτόματα περισσότερη τηλεθέαση, αναγνωσιμότητα άρα περισσότερο κέρδος.
3. Η κυβέρνηση και η επιτροπή των ειδικών
Η ελληνική κυβέρνηση ακολουθεί, λίγο πολύ, τη λογική και την πολιτική πρακτική των άλλων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Ως χώρα, σταθήκαμε πολύ τυχεροί στο πρώτο κύμα λόγω του τρόμου που προκάλεσε η καταστροφή που βίωνε το Μπέργκαμο και η γειτονική βόρεια Ιταλία, λόγω του ότι η ταξιδιωτική κίνηση από την Κίνα εκείνη την εποχή ήταν μικρή και λόγω του ότι η κυβέρνηση, που γνώριζε καλά τη σαθρότητα και τη γύμνια του συστήματος υγείας εξαιτίας των συνεχόμενων επιβεβλημένων μνημονίων, έκλεισε γρήγορα τα σύνορα. Η διάδοση της ασθένειας περιορίστηκε σημαντικά γιατί ο γενικός πληθυσμός είχε μολυνθεί ελάχιστα έτσι που ουσιαστικά πολλοί ισχυρίστηκαν ότι το πρώτο λοκντάουν ήταν σχεδόν ανώφελο αφού είχαν κλείσει τα σύνορα και εντός Ελλάδας οι φορείς ήταν ελάχιστοι για να δικαιολογήσουν ένα δίμηνο εγκλεισμό του πληθυσμού και τη δυσβάστακτη συνεπαγόμενη οικονομική καταστροφή. Η κυβέρνηση είχε αρκετό χρόνο να οχυρώσει τη χώρα για το δεύτερο κύμα που προβλέπονταν δριμύτερο . Μεσολάβησε ένα ανέμελο καλοκαίρι και τον Σεπτέμβρη επιστρέψαμε με υποχρεωτικές μάσκες στα σχολεία και στους κλειστούς χώρους, όταν μέλη της κυβέρνησης και της επιστημονικής επιτροπής, πριν λίγους μήνες, διαρρήγνυαν τα ιμάτια τους για την μη αναγκαιότητα της χρήσης τους. Τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς γέμιζαν ασφυκτικά με κόσμο που στοιβαζόταν για να πάει στη δουλειά του. Μάλιστα μερικοί από τους «ήρωες» της πρώτης μάχης δήλωναν επίσημα ότι το επιβατικό κοινό θα πρέπει να προσαρμοστεί σε αυτή την πραγματικότητα ξεσκεπάζοντας τη διαπλεκόμενη σχέση τους με την εξουσία. Γενικώς η πραγματικότητα έδειξε ότι η επιτροπή των ειδικών φαίνεται περισσότερο να έχει ένα ρόλο «μαριονέτας» που συγκαλύπτει πολιτικά κίνητρα. Μέλη της επιτροπής έγιναν «τηλεπερσόνες», κουνάνε το δάχτυλο με τιμωρητική διάθεση παλιομοδίτη εκπαιδευτικού και οι πολίτες αντιμετωπίζονται ως ανώριμη μάζα που “θέλει βούρδουλα” για να στρώσει.
Αναφορικά με το επιστημονικό μέρος της εργασίας τους, δεν έγινε τίποτα στη λογική του εντοπισμού του ιού με ορθό επιστημονικό τρόπο, σε αντιπροσωπευτικό δείγμα του πληθυσμού που να βοηθάει την επιστημονική αξιοποίηση των δεδομένων και συμπερασμάτων, συμβάλλοντας στην χάραξη μιας πολιτικής που θα επιτρέπει το μικρότερο δυνατό κακό για το σύνολο των πολιτών της χώρας. Η κοινή λογική έλεγε και λέει ότι δεν μπορεί να γίνει επιδημιολογική επιτήρηση με αυτούς τους όρους δηλαδή χωρίς αντιπροσωπευτικά και στρωματοποιημένα τεστ που θα οδηγήσουν σε αξιοποιήσιμα συμπεράσματα, μπορώντας να εφαρμοστούν άμεσα στην πράξη και κάνοντας αποτελεσματικότερη την αντιμετώπιση της πανδημίας. Τα διαγνωστικά τεστ γίνονταν και γίνονται χωρίς κανένα σχεδιασμό, χωρίς καμία επιστημονική μεθοδολογία έρευνας, δεν ξέρει κανένας αν φορείς του ιού που έχουν καταγραφεί, ξανακαταγράφονται, δεν υπάρχει καμία αντιπροσωπευτικότητα .Δεν υπάρχει επίσης καμία επιδημιολογική επιτήρηση για να καταγραφούν τα ενεργά κρούσματα και η δυναμική τους. Έτσι πολλοί επιστήμονες που δεν ανήκουν στους ” επιδημιολογους των ΜΜΕ”, που ξέρουν να κάνουν τη δουλειά τους εφαρμόζοντας την επιστημονική δεοντολογία , τα θεωρούν εντελώς άχρηστα, εντελώς «χύμα» πληροφορίες, ουσιαστικά μη αξιοποιήσιμες.
Κάτι που αξίζει να σημειωθεί είναι ότι μέλη της ευρύτερης επιστημονικής κοινότητας παραπονιούνται ότι δεν έχουν πρόσβαση στα επίσημα δεδομένα καταγραφών του υπουργείου Υγείας, γεγονός που μπορεί να θεωρηθεί το λιγότερο ύποπτο ότι δηλαδή υπάρχουν στοιχεία που κρύβονται ή “μαγειρεύονται” ανάλογα με το “δοκούν”. Πολλοί από αυτούς διαμαρτύρονται πως μια επιτροπή του κράτους συνεδριάζει και δεν υπάρχουν πρακτικά ώστε να ελεγχθεί πώς τελικά οι ειδικοί καταλήγουν στην μια ή στην άλλη απόφαση χωρίς να υπάρχει διαφάνεια.
Ο διεθνούς φήμης επιδημιολόγος Γιάννης Ιωαννίδης, καθηγητής του Πανεπιστήμιου του Στάνφορντ, αναφέρει πως στην Ελλάδα έγιναν 65 πανελλαδικές δημοσκοπήσεις με θέμα ποιο κόμμα θέλουν να ψηφίσουν οι Έλληνες και απορεί γιατί δεν έγινε καμία επιδημιολογική μελέτη. Αναρωτιέται γιατί η ελληνική κυβέρνηση αγωνιά περισσότερο για την «εικόνα» της στην κοινωνία και όχι να συγκεντρώσει επιστημονικά στοιχεία που θα είναι σωτήρια για τη Δημόσια Υγεία. Απαντώντας για το κόστος που έχει μια τέτοια μελέτη υπογραμμίζει μια μελέτη τέτοιου είδους κοστίζει 0,001 % από το κόστος του λοκντάουν, που ξέρουμε ότι στοιχίζει πολλά δισεκατομμύρια στον ελληνικό λαό και δεν χρειάζεται ιδιαίτερη τεχνογνωσία για να εφαρμοστεί.
Επομένως η ανυπαρξία στρατηγικής εκτός των λοκντάουν είναι μάλλον θέμα πολιτικής επιλογής και έχει σαν αποτέλεσμα την μη αποτελεσματική διαχείριση της κρίσης. Ξεκάθαρα είναι επίσης πολιτική απόφαση αν θα επενδύσεις στην πρωτοβάθμια περίθαλψη δημόσιου χαρακτήρα ή θα μπαλώνεις τρύπες σπαταλώντας δημόσιο χρήμα στον ιδιωτικό τομέα.
Αξίζει ακόμα να υπογραμμιστεί πόσες αλήθεια ανθρώπινες ζωές έχουν χαθεί όλο αυτό το διάστημα από τη μη δυνατότητα πρόσβασης στα νοσοκομεία που υπολειτουργούν, από χειρουργεία που αναβάλλονται ή από φόβο προσέγγισης των νοσοκομείων επειδή θεωρούνται εστίες μόλυνσης .
4.Τα εμβόλια, η υποχρεωτικότητά τους και οι μεταλλάξεις
Δεν αμφισβητεί κανείς ότι τα εμβόλια έχουν σώσει την ανθρωπότητα από πολλές ασθένειες και έχουν συμβάλλει στην ποιότητα ζωής και στη μακροζωία. Είναι σημαντικές κατακτήσεις και επιτεύγματα και χρειάστηκαν πολλά χρόνια σκληρής επιστημονικής προσπάθειας και ερευνών για να καθιερωθούν. Τα συγκεκριμένα όμως εμβόλια για τον covid έχουν αναδυθεί σε χρόνο ρεκόρ, εγείροντας εύλογες ανησυχίες για την αποτελεσματικότητά τους, τις επιπλοκές τους και τις μακροχρόνιες συνέπειές τους .
Η ελληνική κυβέρνηση και ο Έλληνας πρωθυπουργός με άρθρα του στην πανευρωπαϊκή ιστοσελίδα Euractiv και τη γερμανική Das morning briefing έχει πρωτοστατήσει στην επιβολή του πιστοποιητικού εμβολιασμού όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στην ευρωπαϊκή ένωση για την μετακίνηση του πληθυσμού με αεροπλάνα, τρένα και πλοία προωθώντας έμμεσα αλλά καθαρότατα την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού σε όσους θέλουν ή έχουν ανάγκη να μετακινηθούν. Το παράλογο αυτής της πρωτοβουλίας είναι ότι δεν είναι ακόμα επιστημονικά τεκμηριωμένο αν αυτά τα εμβόλια είναι αποτελεσματικά ή όχι , πόσο διαρκεί η ανοσία που προσφέρουν και αν ο εμβολιασμένος μεταδίδει ή όχι τον ιό, γεγονός που απλά σημαίνει ότι ένας εμβολιασμένος μπορεί να μολύνει με τις ίδιες πιθανότητες τους γύρω του. Από την άλλη, η υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού και η χρήση του πιστοποιητικού εμβολιασμού για ελεύθερη μετακίνηση ή οποιαδήποτε άλλη χρήση ( π.χ. προσλήψεις σε κάποια θέση εργασίας) είναι ταυτόσημη με την καταπάτηση βασικών αρχών της βιοηθικής και η χρήση μιας ιατρικής πράξης ή του ιατρικού απορρήτου με τρόπο εκβιαστικό φυσικά έρχεται σε αντίθεση με το ευρωπαϊκό δίκαιο.
Σε πρόσφατη συνεδρίαση η μεγάλη πλειοψηφία των ηγετών της Ε.Ε. συμφώνησαν ότι είναι πολύ νωρίς για τους πολίτες που έχουν κάνει εμβόλιο κατά του νέου κορωνοϊού να διεκδικήσουν τυχόν ταξιδιωτικά προνόμια.
Το τελευταίο διάστημα έχουν έρθει στο προσκήνιο οι μεταλλάξεις του ιού ανοίγοντας πολλά ερωτηματικά. Ο Πέτρος Αργυρίου, συγγραφέας και ερευνητής, μελετώντας τα δεδομένα και μιλώντας για τις μεταλλάξεις και τα νέα στελέχη της Ν.Αφρικής και της Βραζιλίας τονίζει ότι αυτές προέκυψαν μέσα από συγκεκριμένα περιβάλλοντα εξελικτικής πίεσης που καθόρισε το πως δυσκολευόταν ο ιός να μεταδοθεί λόγω των λοκντάουν, της φυσικής ανοσίας (όπου είχε επιτευχθεί) και λόγω των εμβολίων κατά του αρχικού στελέχους. Άρα αφήνει κάποια σοβαρά υπονοούμενα για το πόσο οι καραντίνες και ο εμβολιασμός του πρώτου στελέχους δημιούργησε τις προϋποθέσεις να ξεπηδήσουν οι μεταλλάξεις των νέων στελεχών.
Στο ίδιο πνεύμα κινείται και ο καθηγητής κλινικής φαρμακολογίας του πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης Δημήτρης Κουβέλας που υποστηρίζει ότι ο εγκλεισμός του γενικού πληθυσμού ενισχύει τις θανατηφόρες μεταλλάξεις του ιού για αυτό το λόγο προτείνει να μείνουν μέσα μόνο οι ευπαθείς ομάδες ενώ ο υπόλοιπος πληθυσμός πρέπει να βγει έξω, να εκτεθεί στον ιό και αυτό θα κάνει τον ιό να μεταλλαχτεί σε ηπιότερες μορφές και σταδιακά να αδρανοποιηθεί.
Οι μεταλλάξεις βγήκαν στο προσκήνιο και για άλλους λόγους. Για να καλύψουν την ανικανότητα των φαρμακοβιομηχανιών να ανταποκριθούν στις δόσεις που υποσχέθηκαν αλλά σχετίζεται με τα παιχνίδια για την υπερκοστολόγηση του εμβολίου, τα αντίστοιχα χρηματιστηριακά παιχνίδια των μετοχών των εταιριών αλλά και για να δικαιολογήσουν την προφανή μη αποτελεσματικότητα του εμβολίου γιατί άλλο οι εργαστηριακές συνθήκες, άλλο ο πραγματικός πληθυσμός. Είναι φυσικά απαράδεκτο να παίζονται κερδοσκοπικά παιχνίδια όταν ο πλανήτης ταλανίζεται από μια πρωτοφανή υγειονομική κρίση και είναι αυτονόητο ότι οι πατέντες των εμβολίων θα πρέπει να «σπάσουν» γιατί αποτελούν δημόσιο αγαθό υπέρτατης ανάγκης και να δοθούν σε τοπικές φαρμακοβιομηχανίες ώστε να εμβόλια να παραχθούν μαζικά. Άλλωστε είναι γνωστό ότι όλες αυτές οι μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες έχουν πάρει ένα «περίδρομο» λεφτά που προπληρώθηκαν από τις κυβερνήσεις ήδη στο στάδιο της πρώιμης έρευνας.
Αξίζει να σημειωθεί και κάτι άλλο πολύ σημαντικό. Προειπώθηκε ότι τα δύο αγκάθια του κορωνοϊού είναι η μεγάλη μεταδοτικότητά του και ότι σε κάποιους ανθρώπους η απλή λοίμωξη μπορεί να εξελιχθεί σε “βαριά νόσο”. Το πρώτο δεν μπορεί να ελεγχθεί όμως το δεύτερο θεωρείται ίσως το πιο ενδιαφέρον ερευνητικά πεδίο για επιστημονική έρευνα γιατί είναι το κλειδί που θα βοηθήσει να διασαφηνιστεί ποιοι παράμετροι κάνουν κάποιους ανθρώπους να κινδυνεύουν θανάσιμα από τον ιό πέρα από την παράμετρο της ηλικίας. Αν αυτοί οι παράγοντες εντοπιστούν θα μπορέσει η ανθρωπότητα να προστατέψει περισσότερο αυτούς που βρίσκονται σε κίνδυνο και να αφήσει ελεύθερο τον υπόλοιπο πληθυσμό να εργαστεί και ζήσει κανονικά. Μια τέτοια προοπτική έρχεται σε αντίθεση με μεγάλα συμφέροντα που θεωρούν τον εμβολιασμό επιβεβλημένο και αναπόφευκτο.
5.Ποιος κερδίζει τελικά;
Από όλα αυτά αναδεικνύεται η αυτονόητη ερώτηση: μα τελικά όλοι είναι συνεννοημένοι; Κυβερνήσεις, ΜΜΕ, διεθνείς οργανισμοί…Δεν είναι παράλογο να συμβαίνει κάτι τέτοιο σε παγκόσμιο επίπεδο; Και ποιος τελικά κερδίζει και θέλει την παράταση αυτής της οδυνηρής κατάστασης;
Αν και όλες οι κυβερνήσεις λίγο ή πολύ συμπεριφέρονται ομοίως σχετικά με την πανδημία, θα μπορούσε κάποιος να σκεφτεί ότι κάποιο κέντρο ελέγχει και κατευθύνει. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία που να αποδεικνύουν κάτι τέτοιο και κάθε προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση χαρακτηρίζει αυτούς που το πιστεύουν ως γραφικούς και συνωμοσιολόγους.
Εμένα αυτή η υπόθεση μου θυμίζει αρκετά “Το έγκλημα στο Όριαν Εξπρές” της Αγκάθα Κρίστι. Το συγκεκριμένο βιβλίο είναι ένα από τα δημοφιλέστερα έργα της, το οποίο είχε γυριστεί και ταινία, περιγράφει την δολοφονία ενός Αμερικανού επιχειρηματία μέσα στο διάσημο τρένο που ξεκινάει από την Κωνσταντινούπολη και διασχίζει την Ευρώπη. Ο Ηρακλής Πουαρώ, στην προσπάθεια του να ανακαλύψει τον δολοφόνο, ανακαλύπτει ότι οι δολοφόνοι είναι πολλοί, ο καθένας έχει το δικό του κίνητρο αλλά η εγκληματική πράξη έγινε ομαδικά. Θεωρώ λοιπόν ότι στην υπόθεση του κορωνοϊού υπάρχουν πολλοί ηθικοί αυτουργοί και τα κίνητρά τους είναι διαφορετικά. Όπως για παράδειγμα, ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, αν και δεν οργανώθηκε από τους εγκληματίες πολέμου, τους μαυραγορίτες και τους δωσίλογους όμως τους έδωσε έδαφος να ξεδιπλώσουν τις σκοτεινές πλευρές του εαυτού τους και εμφανίστηκαν όπως τα όρνεα εμφανίζονται στο φυσικό περιβάλλον πάνω από τα πτώματα των ζώων.
Ποιοι λοιπόν ωφελούνται από αυτή την κρίση;
Οι «Big Pharma», οι εταιρείες κολοσσοί της παγκόσμιας φαρμακοβιομηχανίας τρίβουν τα χέρια τους, όχι μόνο από τα υπερμεγέθη κέρδη τους λόγω των εμβολίων αλλά των αντίστοιχων φαρμάκων και ένα σωρό άλλων σχετικών πατέντων που διαχειρίζονται αφού όλη αυτή η κατάσταση θα δημιουργήσει πολλούς άλλους “πελάτες-αρρώστους” που θα έχουν αρρωστήσει εξαιτίας του κορωνοϊού αλλά με άλλες αρρώστιες π.χ. κατάθλιψη, καρδιαγγειακά νοσήματα, καρκίνους κλπ.
Οι εταιρείες της Silicon Valley και οι γίγαντες του διαδικτύου που αναδείχθηκαν σε κυρίαρχο πρωταγωνιστή μέσα στην υγειονομική κρίση καθώς δίνουν λύσεις στα αδιέξοδα της έλλειψης κοινωνικής επαφής, προωθούν και στηρίζουν την τηλεργασία, το τηλεμπόριο, την τηλεπικοινωνία αυξάνοντας την περιουσία τους κατά πολλά δισεκατομμύρια δολάρια. Μιλώντας γενικότερα, σε παγκόσμια κλίμακα, οι δισεκατομμυριούχοι είδαν τις περιουσίες τους να αυξάνονται κατά 3,9 τρισεκατομμύρια δολάρια από τον Μάρτιο ως τον Δεκέμβριο του 2020, υπογραμμίζει έρευνα η οποία βασίζεται στα δεδομένα του αμερικανικού περιοδικού Forbes και της ελβετικής τράπεζας Credit Suisse.
Από την άλλη, οι φτωχότεροι θα χρειαστούν πάνω από 10 χρόνια για να σταθούν στα πόδια τους από τον οικονομικό αντίκτυπο της υγειονομικής κρίσης άρα αυτός ο ιός γιγάντωσε την ανισότητα σύμφωνα με την Μ.Κ.Ο. Oxfam .
Τα ΜΜΕ λόγω του παρατεταμένου εγκλεισμού των ανθρώπων, της έλλειψης ζωντανών πολιτιστικών εκδηλώσεων και γενικότερα οποιαδήποτε μορφής κοινωνικής δράσης και ζωής αποτελούν τη μοναδική διέξοδο για την πλειοψηφία των ανθρώπων που ενημερώνονται, διασκεδάζουν και επικοινωνούν μέσα από αυτά. Αξίζει να σημειωθεί ότι παρά πολύ μεγάλο ποσοστό, χρηστών κοινωνικών μέσων του διαδικτύου έχει εθιστεί και έχει μπει σε ένα βαθύ τούνελ εξάρτησης αντικαθιστώντας την πραγματική επικοινωνία με διαδικτυακή επαφή, αποζητώντας επιβεβαίωση μέσω «likes» με ανούσιες έως ανόητες αναρτήσεις, αναδεικνύοντας ένα υπολανθάνον τεράστιο μέγεθος μοναξιάς και μια έλλειψη αληθινής επικοινωνίας και κενότητας νοήματος ζωής. Από την άλλη, οι χρήστες των κοινωνικών δικτύων δημοσιοποιώντας συνεχώς λεπτομέρειες για την προσωπική τους ζωή, «αυτοπροδίδονται» και παραδίδουν οι ίδιοι τα «big data» τους και «αυτοφακελώνονται», χαρίζοντας πολύτιμα προσωπικά δεδομένα στον κάθε επιτήδειο. Ο παρατεταμένος εγκλεισμός και αποστασιοποίηση από κάθε κοινωνική επαφή αυξάνει την τηλεθέαση, την ακροαματικότητα , την αναγνωσιμότητά τους , την επισκεψιμότητά τους άρα και τα αντίστοιχα κέρδη τους και την ισχύ τους να επηρεάζουν την κοινή γνώμη που την εξαργυρώνουν συνδιαλεγόμενα για να επιβάλλουν μια «mainsteam» οπτική των πραγμάτων όπως φαίνεται πεντακάθαρα στην περίπτωση της χώρας μας.
Από την άλλη, η κρίση λόγω της πανδημίας έχει μετατρέψει τις κυβερνήσεις να φαντάζουν ως «λυτρωτές» και αυτές λανσάρουν ένα προφίλ “προστάτη” για τους πολίτες που τους αυξάνει το κύρος, την αποδοχή και την θετική εικόνα από την κοινή γνώμη αφού δεν είναι λίγοι που νιώθουν ότι τα μέτρα που λαμβάνουν οι κυβερνήτες σώζουν τον πληθυσμό και διασφαλίζουν την δημόσια υγεία. Η πολιτική πρακτική όμως δείχνει ότι το σύστημα εκμεταλλεύεται τις κρίσεις ως ευκαιρίες για περάσουν τα πιο σκληρά μέτρα καταπατώντας εργασιακά και πολιτικά δικαιώματα, ελευθερίες και κατακτήσεις όπου χύθηκε πολύ αίμα για να αποκτηθούν. Παράλληλα, χρησιμοποιούν την πανδημία και τους αντίστοιχους πολιτικούς χειρισμούς οι οποίοι φωτίζονται μόνο από τη θετική τους πλευρά από τα ΜΜΕ και παρουσιάζονται ως “εθνική” προσπάθεια για την εκλογική τους εξυπηρέτηση και την εδραίωσή τους στο πολιτικό τιμόνι της χώρας.
Αξίζει να σταθούμε σε κάτι ακόμα που αναδείχτηκε αλλά περνάει στο «ντούκου» μέσα σε αυτό τον χαμό. Η λιτότητα , οι ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί και τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα που ευαγγελιζόταν η Ευρωπαϊκή Ένωση ότι είναι μονόδρομος επιβίωσης για τη δεκαετία του 2010 και έβαλαν την Ελλάδα σε σκληρά μνημόνια διαλύοντας την οικονομία, ακυρώθηκαν στη στιγμή και άρχισαν να φυτρώνουν “λεφτόδεντρα” για να σώσουν την οικονομία. Άρα όσοι «μας τραβούσαν το αυτί» από την Ε.Ε. και από το εσωτερικό της χώρας μας, αυτοακυρώθηκαν και γελοιοποιήθηκαν όταν φούντωσε η κρίση που προέκυψε από την πανδημία. Ο ελληνικός λαός, νιώθοντας βιασμένος πάνω από μια δεκαετία από την σκληρή λιτότητα, βιώνει την συγκεκριμένη υγειονομική κρίση και τον χειρισμό της από την ελληνική κυβέρνηση ως τη χαριστική βολή που θα τον τελειώσει.
Και τώρα αναδύεται το μεγάλο ερώτημα:
Ποιος θα πληρώσει την κρίση της πανδημίας ; Αυτοί που ευνοήθηκαν και θησαύρισαν από την υγειονομική κρίση ή οι μικρομεσαίοι και οι βιοπαλαιστές που είναι ήδη εξουθενωμένοι;
6. Υπάρχει φως;
Η πανδημία του κορωνοϊού δεν θα πρέπει να παρατηρηθεί απομονωμένα από τις μεγάλες τεχνολογικές εξελίξεις και τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις της εποχής μας. Πρέπει να συνδεθεί με το τέλος της εποχής του πετροδόλαρου, τη μεγάλη άνοδο της Κίνας και τον ανταγωνισμό της με τις Η.Π.Α., την είσοδο της τεχνο
πιστήμης και της ρομποτικής, την τέταρτη τεχνολογική επανάσταση που θα επηρεάσει και θα αλλάξει ριζικά τις εργασιακές σχέσεις και το επίπεδο ζωής σε όλο τον πλανήτη. Η πανδημία του κορωνοϊού είναι μόνο ένα κομμάτι από το παζλ της νέας εποχής που έρχεται. Την εικόνα θα την δούμε όμως αργότερα και τότε θα καταλάβουμε τι ζούμε αυτή τη στιγμή.
Αναφορικά με πως θα μπορούσε να βγούμε από αυτό το αδιέξοδο αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη από την προηγούμενη άνοιξη ένα μεγάλο ποσοστό ειδικών επιστημόνων, που δυστυχώς δεν τυγχάνουν προβολής από τα συστημικά ΜΜΕ, τονίζουν ότι μπορούμε να βγούμε από αυτόν τον ατέρμονο κύκλο με συγκεκριμένα μέτρα. Λίγο πολύ όλοι συμφωνούν ότι η σοβαρή επιστημονική επιδημιολογική επιτήρηση και άμεση ιχνηλάτιση ασθενών και των ομάδων που περιβάλλονται και η χρήση των συγκεκριμένων δεδομένων για απομόνωση όσων νοσούν ή έχουν μολυνθεί και ώστε να μην επιβάλλονται τα οριζόντια, γενικά και καταστροφικά λοκντάουν που διαλύουν την οικονομία και “την βάζουν μέσα” δισεκατομμύρια μηνιαίως.
Μάλιστα ο καθηγητής Γιάννης Ιωαννίδης, μελετώντας δεδομένα από το πρώτο κύμα σε παγκόσμιο επίπεδο, υπογραμμίζει ότι τα σκληρά λοκντάουν φαίνεται ότι δεν μείωσαν τα κρούσματα και συγκεκριμένα στην Αγγλία αύξησαν τα κρούσματα κατά 20% , στην Ισπανία κατά 27% , στις ΗΠΑ κατά 11%, στη Γαλλία κατά 10% και στην Ιταλία κατά 6%. Συνεχίζοντας επισημαίνει ότι η Ελλάδα έχει 3 μήνες σκληρό λοκντάουν με δείκτη Οξφόρδης 80 και άνω ενώ η Wuhan είχε δείκτη 80 δηλαδή η χώρα μας έχει ένα από τα σκληρότερα και αναποτελεσματικότερα λοκντάουν στην υφήλιο. Πέρα από τη σοβαρή επιδημιολογική επιτήρηση, η πλειοψηφία των ειδικών προβάλλει τη δημιουργία και ενίσχυση της δημόσιας Πρωτοβάθμιας Υγείας , η οποία θα ωφελήσει τη χώρα και μακροπρόθεσμα πέρα από την πανδημία και θα αλλάξει το υγειονομικό επίπεδο φροντίδας του γενικού πληθυσμού.
Επιπλέον, πρέπει να βάλουμε καλά στο μυαλό μας ότι η πανδημία βρίσκεται σε εξέλιξη και δεν θα εξαφανιστεί άμεσα ούτε από τα εμβόλια ούτε από τους συνεχείς εγκλεισμούς που όπως δείχνει η πράξη περισσότερο δημιουργούν παρά λύνουν προβλήματα. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι όσο δεν θα αλλάξει ο τρόπος παραγωγής αγροκτηνοτροφικών προϊόντων όπου η παράλογη χρήση αντιβιοτικών κάνει τους ιούς περισσότερο ανθεκτικούς θα προκύπτουν συνεχώς νέες επιδημίες και πανδημίες.
Ένα άλλο τεράστιο ζήτημα που πρέπει να αναδυθεί και είναι ζήτημα ουσίας και δημοκρατίας είναι η διαφάνεια . Η διαφάνεια της πληροφορίας, διαφάνεια των αποφάσεων, υγειονομικών, πολιτικών και οικονομικών όπου συνδέονται άμεσα με την ποιότητα της ζωής μας στο παρόν και στο μέλλον. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει αυτή η κρίση να οδηγήσει σε κοινωνίες λιγότερο δημοκρατικές, με λιγότερα εργασιακά δικαιώματα, με λιγότερες ελευθερίες. Το μεγάλο στοίχημα είναι ο ιός όχι μόνο να μην μολύνει την βιολογική μας ύπαρξη αλλά και την κοινωνική και ανθρώπινή μας υπόσταση.
Τελικά υπάρχει φως;
Προσωπικά επιλέγω πάντα να κοιτάω εκεί που υπάρχει φως. Για αυτό κλείνοντας θέλω να αναφέρω κάτι που με εξέπληξε ευχάριστα. Τις προάλλες μιλώντας με τον φίλο μου τον Νικόλα, μου ανέφερε ότι ξυπνώντας γύρω στις 3.00 τη νύχτα είδε μια αλεπού να περνά από τη γειτονιά μας στο κέντρο της Αθήνας! Αυτή η απόλυτη ησυχία που επικρατεί στην πόλη είχε σαν αποτέλεσμα να έρθουν τα “πάνω κάτω” και έδωσε την ευκαιρία στη φύση να διεκδικήσει τον χώρο της σε αυτό τον πλανήτη. Ας ελπίσουμε ότι μέσα σε αυτό το μαύρο αδιέξοδο να ξυπνήσει μέσα μας και να διεκδικήσει τον χώρο του το εσωτερικό μας «αγρίμι». Το «αγρίμι» που διψάει για ελευθέρια, διαφάνεια, δικαιοσύνη, ποιότητα ζωής, αλήθεια, ανθρωπιά, αλληλεγγύη. Ας ελπίσουμε ότι η αυτορρύθμιση της φύσης και το “χέρι του Θεού” να βάλουν τα πράγματα στη θέση τους και εμείς να αρχίσουμε να διεκδικούμε το αυτονόητο.
